Umiemy Matmę

Piątek z MaFiI-ą

 
21 listopada 2025

Zapraszamy uczniów szkół ponadpodstawowych do udziału w tegorocznym Piątku z MaFiI-ą – wykładach i warsztatach popularyzujących matematykę.

Wszystkie zajęcia odbędą się w budynkach Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki UMCS w Lublinie przy placu Marii Curie-Skłodowskiej 1. Zapraszamy do rejestracji! Zapisy dostępne są bezpośrednio przy opisach zajęć.

Program wydarzenia
  • 9:00
    • 9:00-9:45
      Zapoznane skarby matematyki średniowiecznej

      W czasie wykładu pokazane zostaną przykłady osiągnięć matematyki średniowiecznej: nowatorskie podejście do pojęcia nieskończoności oraz kreatywna antycypacja całkowania. Ponadto – wspólnymi siłami wykładowcy i słuchaczy – przeanalizowane zostaną przykładowe zadania ze średniowiecznych lekcji matematyki.

      Zajęcia przeznaczone dla uczniów 3 lub 4 klasy profilu matematycznego.

      dr Jerzy Mycka, sala C156

      Zapisz
    • 9:00-9:45
      Ciągi rekurencyjne

      Warsztaty z ciągów rekurencyjnych pozwolą zapoznać się z rekurencyjnym sposobem określania ciągów liczbowych. Pokażemy jak, w prostych przypadkach, wyznaczyć wzór ogólny ciągu danego wzorem rekurencyjnym. Zapoznamy się ze znanymi przykładami ciągów określonych wzorami rekurencyjnymi oraz podamy przykłady zastosowań w modelowaniu matematycznym.

      dr Małgorzata Michalska, sala A237

      Zapisz
    • 9:00-10:30
      Escape Room

      Wejdź do świata liczb, logiki i zagadek! Aby się wydostać, musisz rozwiązać serię matematycznych łamigłówek – od prostych działań po zadania wymagające sprytu. Liczy się każde równanie, wzór i wskazówka. Czas start!

      Koło Dydaktyków MaFiI, sala A223

      Zapisz
    • 9:00-10:30
      Grafika 3D w OpenGL

      Przedmiotem warsztatów jest OpenGL czyli biblioteka służąca do tworzenia aplikacji z grafiką 3D, przede wszystkim gier. Dowiemy się, jak jest ona zbudowana, jakie zasady rządzą pisaniem programów w OpenGL. Utworzymy dwu- i trójwymiarowe obiekty, umieścimy je na scenie i wprawimy w ruch.

      Wymagania wstępne: podstawowa umiejętność programowania w C++.

      dr Dorota Kępa-Maksymowicz, sala A240

      Zapisz
    • 9:00-10:40
      Brydż sportowy

      Brydż to nie tylko karty. To przede wszystkim gra zespołowa, w której komunikacja z partnerem jest kluczem do zwycięstwa. Choć wydaje się losowa, tak jest tylko z pozoru. Na warsztatach zaczniemy od zera, krok po kroku poznając zasady licytacji i rozgrywki. Zapraszamy do opanowania podstaw tej wciągającej gry.

      dr Piotr Kosela, Biblioteka MFiI D2

      Zapisz
  • 10:00, 10:30 i 10:40
    • 10:00-11:30
      Tworzenie fraktali

      Serdecznie zapraszam na zajęcia warsztatowe przybliżające kilka matematycznych ciekawostek. Znamy zbiory dwuwymiarowe i trójwymiarowe. A czy zbiór może mieć wymiar ułamkowy? Z pomocą słonych paluszków lub linijki i ołówka wykonamy kilka pierwszych etapów konstrukcji pewnych zbiorów, zwanych fraktalami i obliczymy dla nich wymiar Hausdorffa. Korzystając z zasobów internetowych nasycimy oczy niezwykłymi obrazami zbiorów Julii i innych fraktali. Wybierzemy się też na wycieczkę w głąb zbioru Mandelbrota, by zaobserwować zadziwiającą samopowtarzalność tego zbioru.

      Zajęcia przeznaczone dla uczniów, którzy ukończyli pierwszą klasę szkoły ponadpodstawowej.

      dr Magdalena Skrzypiec, sala C156

      Zapisz
    • 10:30-12:00
      Jak matematyka pozwoliła powstać sztucznej inteligencji

      Jednym z największych wyzwań stojących przed nauką było poznanie działania mózgu oraz stworzenie „myślącej” maszyny. Pierwszych działań w tym zakresie można doszukiwać się na przełomie XIII i XIV wieku, gdy hiszpański filozof Ramona Llulla konstruował swoje maszyny logiczne, ale niewątpliwym przełomem były osiągniecia w dziedzinie neurologii i teorii informacji w latach trzydziestych XX wieku. Na ich kanwie w 1943 Warren McCulloch i Walter Pitts pokazali jak sztuczny neuron może symulować proste operacje logiczne. Z neuronów zaczęto tworzyć systemy nazywane sieciami neuronowymi, mogące wykonywać coraz bardziej zaawansowane zadania. Już w 1950 został opublikowany tzw. „test Turinga”, który miał określać zdolności maszyny do posługiwania się językiem naturalnym i pośrednio dowodzić opanowanie przez nią umiejętności „myślenia” w sposób podobny do ludzkiego. W 1956 roku pojawiło się pojęcie „sztucznej inteligencji”, które oznaczało „system, który świadomie postrzega otoczenie i reaguje na nie tak, aby zmaksymalizować swoje szanse powodzenia”. 10 lat później w MIT powstał pierwszy prototypowy czatbot ELIZA . W*  1967 w Japonii zainicjowano projekt WABOT, pierwszego na świecie pełnowymiarowego inteligentnego robota humanoidalnego mogącego chodzić za pomocą kończyn dolnych, chwytać i przenosić przedmioty rękami dzięki czujnikom dotykowym oraz komunikować się za pomocą mowy.

      To tylko niektóre wydarzenia związane z początkami AI. Dalsze etapy jej rozwoju, związane były ze zwiększaniem mocy obliczeniowej komputerów oraz dostępem do informacji dzięki Internetowi. Obecnie przyzwyczailiśmy się już do czata GPT i innych czatbotów generujących teksty, obrazy, muzykę czy filmy, a także wspomagania przez systemy AI działania urządzeń codziennego użytku. A jaka w tym rola matematyki? Otóż, jeżeli chcemy naśladować funkcje logiczne, to matematyka dostarcza do tego najlepsze narzędzie, czyli funkcję. Właśnie funkcją matematyczną jest wspomniany powyżej model perceptronu McCullocha i Pittsa. W czasie wykładu będzie można zapoznać się z jego budową, sposobem uczenia oraz możliwościami.

      dr Piotr Kowalski, sala A237

      Zapisz
    • 10:30-12:00
      Grafika 3D w OpenGL

      Przedmiotem warsztatów jest OpenGL czyli biblioteka służąca do tworzenia aplikacji z grafiką 3D, przede wszystkim gier. Dowiemy się, jak jest ona zbudowana, jakie zasady rządzą pisaniem programów w OpenGL. Utworzymy dwu- i trójwymiarowe obiekty, umieścimy je na scenie i wprawimy w ruch.

      Wymagania wstępne: podstawowa umiejętność programowania w C++.

      dr Dorota Kępa-Maksymowicz, sala A240

      Zapisz
    • 10:40-12:20
      Brydż sportowy

      Brydż to nie tylko karty. To przede wszystkim gra zespołowa, w której komunikacja z partnerem jest kluczem do zwycięstwa. Choć wydaje się losowa, tak jest tylko z pozoru. Na warsztatach zaczniemy od zera, krok po kroku poznając zasady licytacji i rozgrywki. Zapraszamy do opanowania podstaw tej wciągającej gry.

      dr Piotr Kosela, Biblioteka MFiI D2

      Zapisz
  • 11:00
    • 11:00-12:30
      Escape Room

      Wejdź do świata liczb, logiki i zagadek! Aby się wydostać, musisz rozwiązać serię matematycznych łamigłówek – od prostych działań po zadania wymagające sprytu. Liczy się każde równanie, wzór i wskazówka. Czas start!

      Koło Dydaktyków MaFiI, sala A223

      Zapisz
  • 12:00 i 12:20
    • 12:00-12:45
      Ciągi liczbowe w akcji – matematyka i informatyka w praktyce

      Podczas warsztatów uczniowie poznają różne typy ciągów liczbowych – od arytmetycznych i geometrycznych po bardziej złożone, jak ciąg Fibonacciego. Nauczą się rozpoznawać ich własności, badać monotoniczność i granice, a także obliczać sumy ich wyrazów. Wszystkie eksperymenty matematyczne będą wykonywane w darmowym pakiecie matematycznym Maxima, który ułatwia analizę, wizualizację i obliczenia symboliczne. Uczestnicy przekonają się, jak informatyka wspiera rozwiązywanie problemów matematycznych, rozwija logiczne myślenie i pozwala spojrzeć na matematykę z zupełnie nowej perspektywy. Warsztat łączy teorię z praktyką, pokazując, że matematyka może być jednocześnie zrozumiała, nowoczesna i inspirująca.

      dr Tomasz Walczyński, sala C156

      Zapisz
    • 12:00-13:30
      Punkty szczególne w trójkącie z wykorzystaniem GeoGebry

      Na warsztatach uczestnicy będą tworzyć własny aplet, który zwizualizuje punkty szczególne w trójkącie. Będą analizować punkty przecięcia wysokości, środkowych, dwusiecznych i symetralnych boków trójkąta, aby lepiej zrozumieć ich znaczenie i właściwości.

      dr Anna Bednarska, sala A230

      Zapisz
    • 12:20-14:00
      Brydż sportowy

      Brydż to nie tylko karty. To przede wszystkim gra zespołowa, w której komunikacja z partnerem jest kluczem do zwycięstwa. Choć wydaje się losowa, tak jest tylko z pozoru. Na warsztatach zaczniemy od zera, krok po kroku poznając zasady licytacji i rozgrywki. Zapraszamy do opanowania podstaw tej wciągającej gry.

      dr Piotr Kosela, Biblioteka MFiI D2

      Zapisz
  • 13:00
    • 13:00-13:45
      Logika rozmyta – jak komputery radzą sobie z niepewnością?

      Wykład przedstawia logikę rozmytą jako odpowiedź na fundamentalne ograniczenie komputerów: niezdolność do przetwarzania niepewności i przybliżeń, tak naturalnych dla ludzkiego myślenia. Z tego wykładu dowiemy się:

      • Czym są zbiory rozmyte i jak opisują pojęcia typu wysoki czy gorący?
      • Jak działa wnioskowanie rozmyte – proces, w którym komputery wykorzystują nieostre reguły eksperckie?
      • Dlaczego sterowanie rozmyte skutecznie zarządza złożonymi systemami (klimatyzacją, pralkami, robotami), gdzie tradycyjne algorytmy zawodzą?
      • W jaki sposób obliczenia miękkie naśladują elastyczność ludzkiego umysłu, czyniąc maszyny bardziej inteligentnymi w prawdziwie ludzkim znaczeniu?

      Wykład dla każdego, kto chce zrozumieć, jak współczesna technologia radzi sobie ze światem, który nie jest czarno-biały.

      dr inż. Marcin Kurzyna, sala A237

      Zapisz